Kaleme 10 yılda 💯de 404 zam

OZAN GÜNDOĞDU / BİRGÜN

Yeni dönem için okul alışverişleri başladı. Veliler bir yandan çocuklarını okul için psikolojik olarak hazırlarken bir yandan da kırtasiye alışverişi için pazara çıkmaya başladı. Ancak kırtasiye malzemelerine gelen zamlar enflasyon oranının çok üzerinde. Üstelik son yıllarda ücretli kesimlerin de alım gücü okul ihtiyaçları karşısında eridi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) enflasyonu hesaplarken kullandığı 418 maldan oluşan tüketici sepetinde okul ihtiyacı için gerekli olan ürünler fahiş oranda zamlandı.

10 yılda asgari ücrete yüzde 283 zam yapıldı. 2009 yılında asgari ücret 527 lira iken 2019 yılına gelindiğinde bu tutar 2020 liraya yükseldi. Buna karşılık okul araç gereçlerinden resim boyaları ve çizim kağıtları bu oranın altında zamlandı.

10 YILDA NE KADAR ZAMLANDI?

Son 10 yılda ücretlinin alım gücü gerilerken özellikle son yıllarda okul alış verişi ücretli için daha korkunç boyut kazandı. 2014 yılında asgari ücret 810 lirayken bu yıldan sonra asgari ücrete yüzde 126 zam yapıldı. Ancak okul araç gereçlerinin hepsi asgari ücrete yapılan zamdan daha fazla zamlandı.

• OKUL DEFTERİ: Yüzde 329
• KALEM: Yüzde 404
• RESİM BOYALARI: Yüzde 247
• YAZIM VE ÇİZİM KAĞITLARI: Yüzde 216
• KIRTASİYE MALZEMELERİ: Yüzde 687

5 YILDA NE KADAR ZAMLANDI?

Sürekli asgari ücretliyi enflasyona karşı ezdirmedik diyen iktidar enflasyonu hesaplarken 418 malı baz alıyor. Ancak bu malların içinde hacca ve umreye gidiş ücreti, altın mücevher, futbol topu da bulunuyor. Her ne kadar halkın tüketim harcamalarından yola çıkarak bu ürünler enflasyon sepetine eklense de dar gelirli yurttaşlar için bu malların hemen hiç biri tüketim sepetinde yer almıyor. Ancak genel olarak ücretli kesimler çocuklarını okula gönderirken katlandıkları maliyetin altında eziliyor.

• OKUL DEFTERİ: Yüzde 176
• KALEM: Yüzde 191
• RESİM BOYALARI: Yüzde 134
• YAZIM VE ÇİZİM KAĞITLARI: Yüzde 161
• KIRTASİYE MALZEMELERİ: Yüzde 520

2 YILDA NE KADAR ZAMLANDI?

Asgari ücrete 2018 yılında yüzde 14,3 zam yapılmış, bu zammı eleştirenlere ise AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Beyefendiler beğenmiyor. Şimdi 14,3 artışla 1603 liraya çıktı. Ya eline diline dursun, nereden nereye” demişti. 2019’a gelindiğinde asgari ücrete yüzde 26 zam yapıldı. Ancak enflasyonla beraber bu zam da eridi. Bugün asgari ücret açlık sınırının dahi altında çalışıyor, sağlıklı gıdaya ulaşamıyor.

• OKUL DEFTERİ: Yüzde 69
• KALEM: Yüzde 52
• RESİM BOYALARI: Yüzde 46
• YAZIM ÇİZİM KAĞITLARI: Yüzde 87
• KIRTASİYE MALZEMELERİ: Yüzde 57
• ASGARİ ÜCRET: Yüzde 43 (2017 asgari ücret: 1404 TL)

GEÇEN YILA GÖRE NE KADAR ZAMLANDI?

• OKUL DEFTERİ: Yüzde 37,4
• KALEM: Yüzde 37
• RESİM BOYALARI: Yüzde 34,9
• YAZIM ÇİZİM KAĞITLARI: Yüzde 28,5
• KIRTASİYE MALZEMELERİ: Yüzde 32,7
• ASGARİ ÜCRET: Yüzde 26 (2018 asgari ücret: 1603 TL)

Asgari ücret verileri net ele geçen üzerinden hesaplanmıştır. Zam oranların TÜİK verilerinden derlenmiştir.

BİRGÜN